800 plus a alimenty
800 plus nie powinno mieć żadnego wpływu na wysokość alimentów. Wynika to wprost z treści art. 135 § 3 pkt. 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Przepis ten został wprowadzony do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w 2016 r., aby zapobiegać możliwym rozbieżnościom w orzecznictwie sądów rodzinnych.
Art. 135 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
Na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają:
3) świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2023 r. poz. 810 i 1565);
W uzasadnieniu do wprowadzonych przepisów podkreślono, iż celem ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci jest wsparcie osób wychowujących dzieci, poprzez częściowe pokrycie związanych z tym wydatków. „Ustawa zmierza zatem do poprawy sytuacji materialnej osób wychowujących dzieci i zwiększenia w ten sposób dzietności, nie zaś do utrzymania obecnego stanu rzeczy. Nie może ona więc być wykorzystywana do zmniejszenia obciążeń alimentacyjnych i pomocy osobom zobowiązanym z tego tytułu, zwłaszcza w sytuacji tak niskiej ściągalności alimentów. Byłoby to nie tylko sprzeczne z jej istotą, ale również rażąco naruszałoby zasadę sprawiedliwości społecznej” – podano w uzasadnieniu do tych przepisów na etapie projektu.
Czy świadczenie 800 plus wpływa na wysokość alimentów?
W praktyce jednak sądy w uzasadnieniach swych wyroków wskazują na konieczność pokrywania z świadczenia wychowawczego (800+) niektórych wydatków związanych z utrzymaniem dziecka (np. kosztów edukacji i dodatkowych zajęć pozalekcyjnych, kosztów leczenia). W ocenie sądów środki te można bowiem przeznaczać na zapewnienie dziecku lepszego standardu życia.
Poniżej wybrane fragmenty uzasadnień wyroków sądowych w sprawach alimentacyjnych.
„Skoro w związku z wychowaniem małoletniej przysługuje świadczenie w wysokości 800 zł miesięcznie, to oznacza to, że rodzice dziecka, a w tym zarówno ojciec jak i matka są odciążeni od ponoszenia pewnych wydatków na małoletniego, które musieliby pokryć z własnych dochodów. Nie oznacza to jednak, że świadczenie przysługuje tylko rodzicowi, sprawującemu pieczę nad małoletnim dzieckiem, a drugi z rodziców zobowiązany jest do łożenia pełnej kwoty, przysługujących na małoletniego alimentów, bowiem w praktyce oznaczałoby to, że rodzic sprawujący pieczę nad dzieckiem jest w znacznej części zwolniony z obowiązku alimentacyjnego poprzez dysponowanie świadczeniem wychowawczym – tak Sąd Okręgowy we Wrocławiu w postanowieniu z dnia 21 grudnia 2023 r., sygn. akt XIII Cz 556/23”.
„W świetle przepisu art. 135 § 3 pkt. 3 k.r.o. świadczenie wychowawcze z programu 800+ nie ma wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych. Przy czym w ocenie Sądu przepis ten należy interpretować w ten sposób, że świadczenie wychowawcze 800+ dla dziecka na jego wychowanie i zaspokojenie jego potrzeb, nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego żadnego z rodziców, ani ich możliwości zarobkowe i majątkowe, co oznacza, że fakt otrzymywania na dziecko 800 zł z pomocy społecznej nie zwalnia żadnego z rodziców od swojej części uczestniczenia w kosztach utrzymania dziecka. Ponadto nie wlicza się tej kwoty do dochodów rodziny (bowiem ma ona tylko jeden cel, to jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych). A zatem wypłacanego świadczenia wychowawczego rodzicowi, pod którego opieką pozostaje dziecko, nie zalicza się jako dochodu tego rodzica, mającego wpływ na jego (tego rodzica) zakres świadczenia alimentacyjnego wobec dziecka. Wskazać przy tym trzeba, że zarówno w ustawie jak i w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym użyto tego samego pojęcia „zaspokojenie potrzeb dziecka”, a zatem zdaniem Sądu oznacza to, że ustalając obowiązek alimentacyjny Sąd nie może pominąć faktu otrzymywania przez rodzica na dziecko 800 zł na potrzeby dziecka, bowiem potrzeby dziecka są ograniczone. Gdyby więc finansować wszystkie potrzeby dziecka tylko obowiązkiem alimentacyjnym każdego z rodziców to świadczenie 800+, nie miałoby być na co przeznaczone tzn. w zakresie potrzeb dziecka, bo potrzeby dziecka byłyby w całości zaspokojone przez obowiązek alimentacyjny rodziców (i wówczas 800+ byłoby „czystym zyskiem” rodzica je otrzymującego).” – tak Sąd Rejonowy w Toruniu w wyroku z 21 marca 2024 r. sygn.. akt III RC 837/23.
„Zgodnie z art. 4 ust. 1 Ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci, celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Wskazać przy tym trzeba, że zarówno w ustawie jak i w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym użyto tego samego pojęcia „zaspokojenie potrzeb dziecka”, a zatem zdaniem Sądu oznacza to, że nie można przyjąć, iż Sąd ustalając obowiązek alimentacyjny pomija fakt otrzymywania przez dziecko 800 zł miesięcznie na jego potrzeby, bowiem potrzeby dziecka są ograniczone, a zatem gdyby finansować wszystkie potrzeby dziecka tylko obowiązkiem alimentacyjnym każdego z rodziców to świadczenie 800+ nie miałoby być na co przeznaczone, bo potrzeby dziecka byłyby w całości zaspokojone przez obowiązek alimentacyjny rodziców (i wówczas 800+ byłoby „czystym zyskiem” rodzica je otrzymującego)”. – tak Sąd Rejonowy w Oleśnicy w wyroku z 7 kwietnia 2025r. sygn. akt III RC 133/24.
