Skład majątku wspólnego
W ramach postępowania rozwodowego możliwe jest przeprowadzenie podziału majątku wspólnego, jednakże pod warunkiem, że nie spowoduje to nadmiernej zwłoki postępowania rozwodowego. W praktyce oznacza to konieczność zgodnego ustalenia przez małżonków, co wchodzi w skład majątku wspólnego.
Majątek wspólny małżonków
Co do zasady z chwila zawarcia małżeństwa powstaje, a dokładniej dopiero zaczyna powstawać, majątek wspólny małżonków. Zgodnie z ogólną regułą do majątku wspólnego należą wszelkie składniki majątkowe nabyte przez oboje małżonków lub przez jednego z nich w czasie trwania małżeństwa, jeżeli przepisy prawa nie przewidują ich zaliczenia do majątku osobistego jednego z małżonków.
Co wchodzi w skład majątku wspólnego?
Przede wszystkim na majątek wspólny małżonków składa się wynagrodzenie za prace – oczywiście tylko te uzyskane w czasie trwania małżeństwa. Należy zaznaczyć, że chodzi tu o wynagrodzenie już pobrane, tak z umowy o pracę, jak i z umowy zlecenia, czy też z umowy o dzieło. W związku z powyższym roszczenie o wypłatę zaległego wynagrodzenia wchodzi jeszcze do majątku osobistego danego małżonka.
Oprócz wynagrodzenia za pracę do majątku wspólnego zalicza się również dochód uzyskany z prowadzonej działalności gospodarczej, dochód uzyskany z prowadzonego gospodarstwa rolnego, dochód z posiadanego majątku (np. czynsz w wynajmu lokalu mieszkalnego) oraz emerytury, renty czy zasiłki.
Dochody z majątku wchodzą do majątku wspólnego, nawet jeżeli sam majątek przynoszący dochody należy do majątku osobistego jednego z małżonków (np. czynsz z najmu lokalu mieszkalnego nabytego przez jednego z małżonków jeszcze przed zawarciem małżeństwa).
Ponadto do majątku wspólnego małżonków wchodzą środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków oraz kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.).
Co nie wchodzi w skład majątku wspólnego?
Przedstawione powyżej składniki majątkowe nie stanowią zamkniętego katalogu, a jedynie przykładowe wyliczenie. Jego uzupełnienie stanowi niejako katalog składników wchodzących w skład majątku osobistego każdego z małżonków, który ma już charakter zamknięty. W związku z powyższym składniki majątkowe, które nie zostały poniżej wskazane, a zostały nabyte w czasie trwania związku małżeńskiego, będą co do zasady wchodziły w skład majątku wspólnego.
Zgodnie z art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
3) prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
4) przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
5) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
6) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
7) wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
8) przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
9) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
10) przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
